Οικολογικά τοπία ζωντανεύουν στα συγκροτήματα κτιρίων της Google

Όταν μπήκε η άνοιξη του 2018, η Kate Malmgren βρέθηκε να θαυμάζει μια έκταση από αγριολούλουδα στη λεκάνη συγκράτησης Charleston, στο άκρο του συγκροτήματος κτιρίων Mountain View της Google. Σε συνεργασία με αρκετούς εσωτερικούς και εξωτερικούς συνεργάτες, το Πρόγραμμα οικολογίας της Google είχε λάβει μέρος σε ένα έργο επέκτασης της λεκάνης δύο χρόνια νωρίτερα, με στόχο να ενισχύσει τον οικότοπο άγριας πανίδας και να βελτιώσει την εμπειρία των επισκεπτών και τη σύνδεση με τη φύση.

"Τα λουλούδια ήταν εντυπωσιακά", λέει η Malmgren, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του προγράμματος από το 2015. "Φυτέψαμε με το χέρι πέρσι, αλλά οι σπόροι καθηλώθηκαν στο χώμα επειδή είχαμε υγρό χειμώνα. Φέτος άνθισαν και τα λουλούδια μύριζαν καταπληκτικά. Όλα έδειχναν τόσο ζωντανά."

Τα αγριολούλουδα και τα άλλα ενδημικά φυτά δεν επιλέχθηκαν όμως μόνο βάσει της εικόνας τους. Το καθένα είχε να επιτελέσει και μια οικολογική λειτουργία: τα αγριολούλουδα προσείλκυαν ωφέλιμα έντομα και επικονιαστές που υποστηρίζουν τη διανομή της γύρης και την ανάπτυξη νέων φυτών. Τα εκτεταμένα άλση με ιτιές είχαν ως στόχο την παροχή ενός πλούσιου, νέου οικοτόπου για τα πτηνά, τα οποία δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στη δυνατότητα να τραφούν από τα έντομα. Οι βελανιδιές στον κοντινό διάδρομο μισού μιλίου φυτεύτηκαν με μικρές αποστάσεις μεταξύ τους, για να διευκολύνεται η επικονίαση και να λειτουργούν ως σημεία στάσης για τα πτηνά που θα πετούσαν από τον έναν οικότοπο στον άλλο.

Με λίγα λόγια, διαλέξαμε κάθε λουλούδι, κάθε δέντρο, κάθε θάμνο και κάθε δομή στη λεκάνη με βάση την αξία που μπορούσε να προσφέρει στα τοπικά οικοσυστήματα. Όλα αυτά στο πλαίσιο των προσπαθειών μας να ενσωματώσουμε την επιστήμη της ανθεκτικότητας στους υπαίθριους χώρους της Google. Αυτή ήταν η χρονιά που οι χώροι μας άρχισαν να τέμνονται με έντονες λεπτομέρειες.

"Εργαζόμασταν για τη στιγμή που τα διαφορετικά έργα που συνθέτουν το μωσαϊκό μας θα συνδέονταν και η οικολογική ιστορία μας θα ολοκληρωνόταν", λέει η Malmgren, που παρέδωσε την ηγεσία του προγράμματος στην Kate Randolph τον Ιούνιο του 2018. "Το πρόγραμμά μας έφτασε σε αυτό το ώριμο σημείο φέτος. Με κάθε έργο που αρχίζει να λειτουργεί, υποστηρίζουμε τη δημιουργία ενός ευρύτερου ανθεκτικού τοπίου στη Silicon Valley."

"Η ανθεκτικότητα απαιτεί ολόκληρο το σύστημα να συνδέεται και να αλληλολειτουργεί", λέει ο Robin Grossinger, ο οποίος λειτουργεί συμβουλευτικά στο επιστημονικό κομμάτι των έργων μας, ως συν-διευθυντής του Προγράμματος ανθεκτικών τοπίων στον οργανισμό San Francisco Estuary Institute (SFEI). "Μέχρι φέτος, είχαμε δει μεμονωμένα έργα να σημειώνουν επιτυχία, αλλά τώρα βλέπουμε τα οικολογικά οφέλη πολλών έργων που έχουν σχεδιαστεί συλλογικά."

Σχεδιασμός με στόχο την ανθεκτικότητα του τοπίου

Η οικολογική ανθεκτικότητα ήταν ο στόχος μας το 2014 όταν ξεκινήσαμε το Πρόγραμμα οικολογίας της Google. Ενσωματώσαμε από την αρχή κορυφαία επιστημονική γνώση και δεδομένα, χρηματοδοτώντας το SFEI για τη δημιουργία του Πλαισίου ανθεκτικότητας τοπίου (Landscape Resilience Framework) για τον οικολογικό σχεδιασμό στην περιοχή. Συνεργαστήκαμε επίσης με εξωτερικούς οικολόγους, αρχιτέκτονες τοπίου, σχεδιαστές και τοπικές μη κυβερνητικές οργανώσεις, για να διασφαλίσουμε ότι οι λύσεις μας θα ενίσχυαν την υφιστάμενη οικολογία της περιοχής σε βάθος χρόνου.

Όλοι μαζί εστιάσαμε στους παρακάτω στόχους: επέκταση του οικοτόπου της άγριας πανίδας, δημιουργία τοπίων με ποικιλότητα τα οποία θα μπορούν να αντέξουν τις πιέσεις της κλιματικής αλλαγής και αποκατάσταση πολλών από τις οικολογικές λειτουργίες που χάθηκαν με την ανάπτυξη πάρκων γραφείων στην Κοιλάδα.

Αυτοί οι στόχοι ευθυγραμμίζονται με την ευρύτερη στρατηγική της Google για ανάδειξη της κλιματικής ανθεκτικότητας σε όλη την εταιρεία. Ορίζουμε την κλιματική ανθεκτικότητα ως τη δυνατότητά μας, ως επιχείρησης και κοινότητας, να αναπτυσσόμαστε παρά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Το 2017 κυκλοφορήσαμε τις Αρχές κλιματικής ανθεκτικότητας της Google (τις οποίες προσδιορίσαμε και εμπνευστήκαμε με βάση το Πλαίσιο ανθεκτικότητας τοπίου του SFEI), ένα πλαίσιο που θα καθοδηγεί τις επιχειρηματικές αποφάσεις μας καθώς τόσο η Google όσο και ο υπόλοιπος κόσμος θα προσαρμόζονται στα έξοδα και τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα. Ο σχεδιασμός υγιών οικοσυστημάτων με βιοποικιλότητα, τα οποία μπορούν να αντέξουν και να εξελιχθούν παράλληλα με την αλλαγή του κλίματος είναι πολύ σημαντικός για τη στρατηγική μας. Σε επίπεδο μεμονωμένων έργων, ο σχεδιασμός με βάση την κλιματική ανθεκτικότητα ξεκινάει από μια ευρύτερη ματιά, μια ματιά στο Google Earth, κατά κάποιον τρόπο. Ξεκινάμε κάθε μας έργο σκεπτόμενοι σε τοπική κλίμακα. Ποιους ευαίσθητους οικοτόπους έχει χάσει η περιοχή στο παρελθόν; Ποιοι οικότοποι είναι σημαντικοί τώρα και στο μέλλον καθώς το κλίμα αλλάζει; Πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε φυσικές διεργασίες που θα συμβάλλουν στην ανθεκτικότητα της συνοικίας και της ευρύτερης περιοχής;

Στη συνέχεια σκεφτόμαστε τη θέση του έργου εντός του οικοσυστήματος. Ποια φυτά ή είδη είναι σημαντικότερα για ένα τέτοιο οικοσύστημα; Πώς θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε υγρότοπους, ρυάκια και άλλα υφιστάμενα χαρακτηριστικά του τοπίου;

Έπειτα εστιάζουμε στην ίδια την τοποθεσία. Τι απαιτείται για τη φυσική της ενίσχυση; Εκσκαφές; Αντικατάσταση ή βελτίωση του εδάφους; Τέλος, εστιάζουμε στη διαμόρφωση τοπίου, που περιλαμβάνει τα ενδημικά φυτά με τη μεγαλύτερη οικολογική αξία και τη μεγαλύτερη αξία για τον οικότοπο.

Αφού δημιουργήσουμε τα έργα, μελετάμε τι λειτουργεί, επαναλαμβάνουμε και εφαρμόζουμε όσα μάθαμε σε μελλοντικά έργα.

Η ανθεκτικότητα στην πράξη

Εδώ βλέπουμε πώς οι αρχές μας για την ανθεκτικότητα τοπίου συνδυάστηκαν σε δύο έργα που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα και σε ένα που βρίσκεται σε στάδιο ανάπτυξης.

Το Green Loop

Το Green Loop ήταν το πρώτο μας μεγάλο έργο αστικής οικολογίας και ενέπνευσε την ανάπτυξη των Οδηγιών σχεδιασμού οικοτόπων της Google για τη διευκόλυνση της εφαρμογής αστικών οικολογικών αρχών σε όλα τα έργα της. "Η Google συγκέντρωσε ουσιαστικά σε ένα δωμάτιο την εσωτερική ομάδα σχεδιασμού και εξωτερικούς οικολόγους και τους ζήτησε να συνεργαστούν στενά μεταξύ τους σε όλη τη διάρκεια του έργου", λέει ο Dan Stephens, αντιπρόεδρος της H.T. Harvey & Associates και βασικός σύμβουλος στα έργα αστικής οικολογίας της Google. "Εξετάσαμε εκατοντάδες ενδημικά είδη φυτών για να εντοπίσουμε αυτά που είχαν ενδιαφέρον φύλλωμα, καλή δομή ανάπτυξης και χαρακτηριστικά που υποστηρίζουν τα ωφέλιμα έντομα και τα πτηνά."

Πολλές από τις λύσεις μας επικεντρώθηκαν στη δημιουργία οικοτόπων. Συνολικά φυτέψαμε 1,4 ακρ ενδημικής βλάστησης, όπως παπαρούνες της Καλιφόρνιας, big berry manzanita (Arctostaphylos glauca) και αγριαψιθιά, η οποία προσελκύει πτηνά και άλλα είδη της άγριας πανίδας.

Τα ενδημικά δέντρα της τοποθεσίας περιλαμβάνουν μια ποικιλία από βελανιδιές, που συνδέουν το Green Loop με άλλα έργα αστικής οικολογίας, όπως η λεκάνη συγκράτησης Charleston και το Charleston East. Στο παρελθόν, οι βελανιδιές κυριαρχούσαν στο τοπίο της Silicon Valley. Η επανεισαγωγή τους προσφέρει ένα σημαντικό οικολογικό όφελος, καθώς είναι ανθεκτικές στην ξηρασία, αποθηκεύουν μεγάλες ποσότητες άνθρακα και παρέχουν τροφή σε μια μεγάλη ποικιλία ζώων, χωρίς να καταλαμβάνουν πολύ χώρο. Το SFEI εξερεύνησε τα οφέλη των βελανιδιών στην τοπική βιοποικιλότητα και την ενδημική άγρια πανίδα στην αναφορά του με τίτλο "Re-Oaking Silicon Valley" (Επαναφύτευση βελανιδιών στη Silicon Valley), η οποία χρηματοδοτήθηκε από την Google.

Λεκάνη συγκράτησης Charleston

Με το έργο της λεκάνης συγκράτησης Charleston διευρύναμε τη σκέψη μας πέρα από το συγκρότημα κτιρίων, στο παρακείμενο οικοσύστημα. Το South Bay φιλοξενούσε κάποτε συστάδες ιτιών και πολλά άλλα παρόχθια είδη, αλλά αυτοί οι πολύτιμοι οικότοποι συρρικνώθηκαν δραματικά καθώς ευνοήθηκε η οικοδόμηση. Συνεργαστήκαμε με τον δήμο του Mountain View, την HCP Life Science και το LinkedIn για να διευρύνουμε τη λεκάνη, αφαιρώντας 134 θέσεις στάθμευσης και υποστηρίζοντας τη δημιουργία ενός μεγαλύτερου υγροτόπου και πλημμυρικής περιοχής ιτιών. "Όσο μεγαλύτεροι είναι αυτοί οι οικότοποι, τόσο μεγαλύτερη συνέργεια δημιουργείται, αφού τα πτηνά που φωλιάζουν στο εσωτερικό είναι πιο προστατευμένα από ενοχλήσεις", λέει ο Stephens.

Η λεκάνη περιλαμβάνει εκτεταμένες συστάδες ιτιών (οι οποίες υποστηρίζουν υγροτόπους που εξασφαλίζουν τη διατήρηση των πτηνών, ακόμη και κατά τη διάρκεια παρατεταμένων, ζεστών καλοκαιριών) μαζί με αγριολούλουδα, δάση με λεύκες και περισσότερες βελανιδιές. Η πρώτη φάση του έργου της λεκάνης συγκράτησης Charleston ολοκληρώθηκε το 2017, προσθέτοντας περίπου 5,9 ακρ παρόχθιων οικοτόπων και 1.800 ενδημικά δέντρα.

Bay View

Το Bay View είναι ένα από τα νεότερα έργα μας. Το Bay View, που είναι ακόμα υπό κατασκευή, βρίσκεται στα όρια του Baylands κοντά στο Mountain View και δεν περιβάλλεται από έργα ανάπτυξης, αντίθετα με τις άλλες τοποθεσίες μας. Γι' αυτόν τον λόγο είναι σχεδιασμένο για να μοιάζει και να λειτουργεί όπως το άκρο ενός κόλπου, με μεγάλα λιβάδια, αναδυόμενους υγρότοπους και υγρότοπους με γλυκό νερό και ένα από τα μεγαλύτερα άλση ιτιών που φυτεύτηκαν ποτέ στην περιοχή.

"Η ιστορία του νερού και της γης εκφράζεται πολύ έντονα στο Bay View", λέει ο Stephens. "Πριν από εκατό χρόνια, το τοπίο περιλάμβανε υγρά λιβάδια που γέμιζαν εποχικά με γλυκό νερό που ερχόταν από τον υδροκρίτη και εισέρρεε σε υφάλμυρους και αλμυρούς υγρότοπους. Ήταν ανέκαθεν ένα εξαιρετικά πλούσιο οικοσύστημα. Αποκαθιστούμε πολλούς οικοτόπους που είχαν εξαφανιστεί στην περιοχή."

Ένα αλληλοσυνδεόμενο σύστημα

Όταν θα ανοίξει το Bay View στα τέλη του 2020, αναμένεται να προσθέσει ακόμη μεγαλύτερη οικολογική επικάλυψη στο μωσαϊκό των έργων μας στο συγκρότημα κτιρίων Mountain View.

"Όσον αφορά την ανθεκτικότητα, υπάρχει ένα μεγάλο οικολογικό κενό στον συμβατικό τρόπο λειτουργίας των πόλεων", λέει ο Grossinger. "Αυτά τα έργα μάς δίνουν μια ευκαιρία να εξελίξουμε την επιστήμη της ανθεκτικότητας με διάφορους τρόπους, σχήματα και μορφές, ανάλογα με το τοπίο. Αποτελούν μεγάλη πρόοδο ως προς τον τρόπο εφαρμογής αυτών των εννοιών."

Η Malmgren αναφέρει ότι ο σχεδιασμός ανθεκτικότητας αποτελεί μέρος της εξέλιξης και της ίδιας της Google.

"Ο τρόπος σύνδεσης των έργων μας φέτος είναι σαφής και αυτό μας επιτρέπει να προσεγγίζουμε τον σχεδιασμό με πιο ολιστικό τρόπο, μέσω ευρύτερων προσπαθειών γενικού σχεδιασμού", προσθέτει. "Στην Google μετασκευάσαμε στο παρελθόν ήδη υπάρχοντες χώρους σύμφωνα με τα δικά μας πρότυπα υγείας και βιωσιμότητας. Τώρα έχουμε κάποια έργα ανάπτυξης που είναι πραγματικά δικά μας και παίρνουμε συνειδητά την απόφαση να προσφέρουμε κάτι με οικολογική σημασία στην περιοχή. Είναι εντυπωσιακό να το βλέπουμε να παίρνει σχήμα."