Θετική ενέργεια: Οι εγκαταστάσεις μας στο Βέλγιο γίνονται το πρώτο κέντρο δεδομένων της Google που εγκαθιστά φωτοβολταϊκά πάνελ

Τι μπορούμε να κάνουμε όταν το κέντρο δεδομένων μας είναι αφοσιωμένο στην ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης, αλλά αποτελεί ήδη ένα από τα πλέον ενεργειακά αποδοτικά κέντρα δεδομένων παγκοσμίως; Μα φυσικά ξεκινάμε να παράγουμε τη δική μας ενέργεια.

Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν οι μηχανικοί των κέντρων δεδομένων της Google στο Σαιν-Γκισλαίν του Βελγίου, οι οποίοι το 2016 αναζητούσαν νέες ιδέες για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στο πλαίσιο μιας εθελούσιας συμφωνίας με την κυβέρνηση του Βελγίου.

"Κάθε χρόνο υποβάλλουμε έργα ενεργειακής απόδοσης, αλλά ήμασταν ήδη πολύ αποδοτικοί" λέει ο Alain Deprez, διευθυντής εγκατάστασης στις εγκαταστάσεις του Σαιν-Γκισλαίν, οι οποίες ξεκίνησαν να λειτουργούν το 2009. "Ψύχουμε τους διακομιστές μας χωρίς να χρησιμοποιούμε μηχανικούς ψύκτες, φωτίζουμε τα κτίριά μας με φως LED με έλεγχο κίνησης και δεν θέτουμε σε λειτουργία τον εξοπλισμό μας προτού αυτό καταστεί απολύτως απαραίτητο. Έπρεπε λοιπόν να αναζητήσουμε άλλους τρόπους για να μειώσουμε τον ενεργειακό μας αντίκτυπο".

Ο Deprez και οι μηχανικοί του αποφάσισαν να εστιάσουν στην πηγή ενέργειας των εγκαταστάσεων, προτείνοντας τη χρήση μιας εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάνελ 2,8 μεγαβάτ. Αυτή η εγκατάσταση θα αντικαθιστούσε με επιτόπια ανανεώσιμη ενέργεια ένα ποσοστό της ενέργειας ηλεκτρικού δικτύου που χρησιμοποιούσε το συγκρότημα κτιρίων του κέντρου δεδομένων κάθε χρόνο. Τα 10.665 τοποθετημένα στο έδαφος φωτοβολταϊκά πάνελ ξεκίνησαν τη λειτουργία τους τον Οκτώβριο του 2017, μειώνοντας τη ζήτηση από το βελγικό ηλεκτρικό δίκτυο και περιορίζοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, υποστηρίζοντας την επίτευξη των στόχων της εθελούσιας συμφωνίας και ενισχύοντας τη δυναμική στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας στην περιοχή.

Το έργο ήταν το πρώτο του είδους του για την Google. Παρότι αποτελούμε ήδη τον μεγαλύτερο εταιρικό αγοραστή ανανεώσιμης ενέργειας στον κόσμο, το 2017 αντιστοιχίσαμε το 100% της χρήσης ηλεκτρισμού στις λειτουργίες μας με αγορές ανανεώσιμης ενέργειας, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ του Σαιν-Γκισλαίν είναι η πρώτη εγκατάσταση ηλιακής ενέργειας που κατασκευάσαμε στις εγκαταστάσεις κέντρου δεδομένων.

Λήψη πρωτοβουλιών για την απόδοση

Διαχρονικά παίρνουμε δυναμικές πρωτοβουλίες στην απόδοση των κέντρων δεδομένων μας. Με τη χρήση εργαλείων και τεχνολογιών όπως προηγμένα συστήματα ψύξης, έξυπνα στοιχεία ελέγχου θερμοκρασίας και μηχανική εκμάθηση, μειώσαμε τη μέση ετήσια αποτελεσματικότητα χρήσης ισχύος (PUE) των παγκόσμιων κέντρων δεδομένων μας σε 1,11, συγκριτικά με τον μέσο όρο του κλάδου που ανέρχεται σε 1,7.¹ Αυτό σημαίνει ότι τα κέντρα δεδομένων μας χρησιμοποιούν κατά μέσο όρο σχεδόν έξι φορές λιγότερη λειτουργική ενέργεια, για δραστηριότητες όπως ο φωτισμός, η ψύξη και η κατανομή ισχύος, από την τυπική χρήση στα κέντρα δεδομένων.

Το 2017, το κέντρο δεδομένων μας στο Σαιν-Γκισλαίν είχε μέση τιμή PUE 1,09, μία από τις καλύτερες στον εξοπλισμό της Google. Οι εγκαταστάσεις εξασφάλισαν αυτό το αποτέλεσμα με μια σειρά από καινοτομίες που κάνουν αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας και των πόρων. Όπως και τα περισσότερα κέντρα δεδομένων μας, αυτές οι εγκαταστάσεις χρησιμοποιούν την εξάτμιση του νερού στην ψύξη των διακομιστών. Ωστόσο, αντί για τη χρήση πόσιμου νερού στους πύργους ψύξης, οι εγκαταστάσεις αντλούν οικιακά λύματα από ένα κοντινό βιομηχανικό κανάλι και τα επεξεργάζονται επιτόπια πριν από τη χρήση. Αυτό το σύστημα ψύξης βοήθησε τις εγκαταστάσεις του Σαιν-Γκισλαίν να γίνουν το πρώτο κέντρο δεδομένων της Google παγκοσμίως που λειτουργεί απόλυτα χωρίς μηχανικούς ψύκτες με υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις. Οι εγκαταστάσεις ξεκίνησαν επίσης πρόσφατα να εισάγουν διοξείδιο του άνθρακα στο νερό του πύργου ψύξης, για έλεγχο του επιπέδου pH. Αυτό επιτρέπει στο κέντρο δεδομένων να επαναχρησιμοποιεί το νερό ψύξης έως και τέσσερις φορές αντί για μόνο δύο, πριν από την απόρριψή του.

Αυτές οι προσπάθειες δεν έμειναν απαρατήρητες. Το 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε το κέντρο δεδομένων μας στο Σαιντ-Γκισλαίν απονέμοντάς του ένα βραβείο του ευρωπαϊκού Κώδικα δεοντολογίας σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κέντρων δεδομένων, για την κορυφαία του απόδοση τα τελευταία δέκα χρόνια στην κατηγορία μεγάλων κέντρων δεδομένων.

Αν και το κέντρο δεδομένων μας στο Σαιν-Γκισλαίν έχει μακρά παράδοση στη βιωσιμότητα, η δημιουργία ενός έργου με επιτόπια ανανεώσιμη ενέργεια αποτελούσε μια πολύ διαφορετική πρόκληση. Παρότι πετύχαμε 100% χρήση ανανεώσιμης ενέργειας σε όλη την Google, στο παρελθόν και για διάφορους λόγους δεν είχαμε επιχειρήσει να δημιουργήσουμε επιτόπιες εγκαταστάσεις στα κέντρα δεδομένων μας.

Καταρχάς, η ιδανική τοποθεσία για ένα κέντρο δεδομένων δεν συμπίπτει απαραίτητα με τη βέλτιστη θέση για την παραγωγή αιολικής ή ηλιακής ενέργειας. Δεύτερον, προκειμένου ένα έργο ηλιακής ή αιολικής ενέργειας να είναι αρκετά μεγάλο για να τροφοδοτεί ένα κέντρο δεδομένων, απαιτεί τεράστιες εκτάσεις γης, οι οποίες σπάνια είναι διαθέσιμες δίπλα στις τοποθεσίες των κέντρων δεδομένων μας. Τρίτον, οι πηγές ανανεώσιμης ενέργειας δεν παρέχουν σταθερή ισχύ 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, ενώ τα κέντρα δεδομένων μας λειτουργούν ανελλιπώς. Ακόμη και αν ένα έργο ανανεώσιμης ενέργειας σε κοντινή απόσταση παρήγαγε αρκετή ισχύ για ένα κέντρο δεδομένων, θα έπρεπε παρ' όλα αυτά να παραμένουμε συνδεδεμένοι στο ηλεκτρικό δίκτυο για να προσφέρουμε στους πελάτες μας μια αξιόπιστη υπηρεσία, διαθέσιμη 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.

Για να καλύψουμε λοιπόν τον στόχο μας για 100% χρήση ανανεώσιμης ενέργειας, βασιζόμαστε κυρίως σε συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPA), μεγάλης κλίμακας, μακροχρόνιες συμβάσεις για την αγορά ανανεώσιμης ενέργειας απευθείας από τους παραγωγούς νέων αιολικών και ηλιακών πάρκων.

Στηρίζοντας το έργο των φωτοβολταϊκών πάνελ, οι μηχανικοί του Σαιν-Γκισλαίν τόνισαν τον ρόλο που μπορούν να παίξουν τα μικρής κλίμακας έργα ανανεώσιμης ενέργειας στη μείωση του περιβαλλοντικού μας αντίκτυπου στις κοινότητες όπου δραστηριοποιούμαστε. Παρότι το ηλιακό πάρκο καλύπτει σχετικά μικρό ποσοστό των αναγκών ισχύος των εγκαταστάσεων, καταφέρνει να μειώσει τη ζήτηση από το τοπικό ηλεκτρικό δίκτυο. Παράγει αρκετό ηλεκτρισμό σε ετήσια βάση για την τροφοδοσία της μονάδας επεξεργασίας νερού της εγκατάστασης, μειώνοντας τη ζήτηση ενέργειας των εγκαταστάσεων και το αποτύπωμα άνθρακά της.

"Αντιμετωπίζουμε με σοβαρότητα τον ρόλο μας ως πολίτες του Βελγίου και θέλουμε να κάνουμε αυτό που μας αναλογεί" λέει ο Deprez. "Κάθε ενέργεια που μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε την κατανάλωση ενέργειας από τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας είναι σημαντική".

Οι υπέρμαχοι του έργου εργάστηκαν επίσης σκληρά για να εξασφαλίσουν ότι το έργο αξίας 3 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου σε 3,7 εκατομμύρια δολάρια, θα είχε νόημα από οικονομικής άποψης και θα προσέφερε εύλογη απόδοση επένδυσης.

"Ήταν ένα ενδιαφέρον έργο, με την έννοια ότι δημιουργήθηκε σε τοπική βάση" λέει ο Andrew Hyland, διευθυντής δημόσιας πολιτικής και κυβερνητικών σχέσεων για τα ευρωπαϊκά κέντρα δεδομένων της Google. "Οι συνάδελφοι στο Σαιν-Γκισλαίν αγωνίστηκαν σκληρά για αυτό το έργο σε τοπικό επίπεδο, επειδή διέκριναν ότι μπορούσε να προσφέρει κάτι. Και συνέχισαν να ασκούν πιέσεις μέχρι που κατάφεραν να το υλοποιήσουν".

Δημιουργία τοπικής δυναμικής για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Μια ενδιαφέρουσα δευτερεύουσα συνέπεια έργων όπως η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ στο Σαιν-Γκισλαίν είναι η δυναμική που μπορούν να δημιουργήσουν στην κοινότητα.

"Αρχικά, θεωρούσαμε ότι το συγκεκριμένο έργο θα αποτελούσε μια αρκετά μικρή παραγωγή" λέει ο Hyland. "Αλλά λίγο πριν ξεκινήσει τη λειτουργία του, συνειδητοποιήσαμε ότι η εγκατάσταση ήταν συγκριτικά μεγαλύτερη απ' ό,τι πιστεύαμε. Για την ακρίβεια, είναι μία από τις τρεις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών πάνελ στη Βαλλωνική περιοχή του Βελγίου. Είναι ένα σημαντικό έργο για την κοινότητα, αφού δεν επενδύουμε μόνο στο κέντρο δεδομένων αλλά και στη δημιουργία ενός ηλιακού πάρκου κορυφαίας τεχνολογίας".

Έργα όπως αυτά, έβαλαν το Σαιν-Γκισλαίν και το Βέλγιο συνολικά στον χάρτη, ως ψηφιακούς πρωτοπόρους, περιοχές που είναι ελκυστικές και για άλλους μεγάλους επενδυτές στον τομέα της τεχνολογίας, λόγω της ψηφιακής εξειδίκευσης και των περιβαλλοντικών υποδομών τους.

Η τοποθεσία του ηλιακού πάρκου αποτελεί επίσης ορατό παράδειγμα της δέσμευσης της Google προς την ανανεώσιμη ενέργεια. "Τα φωτοβολταϊκά πάνελ φαίνονται αμέσως μόλις κάποιος πλησιάσει την εγκατάστασή μας" λέει ο Deprez. "Είναι κάτι πιο χειροπιαστό από ένα απομακρυσμένο αιολικό πάρκο στη Βόρεια Θάλασσα, που ελάχιστοι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να το δουν και προφανώς δεν συνδέεται με την Google. Παρότι η επιτόπια εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ είναι σχετικά μικρή για την Google, μας βοηθάει να δείξουμε ότι εφαρμόζουμε όσα λέμε".

Αυτό, με τη σειρά του, ενισχύει το ενδιαφέρον των τοπικών αρχών και των μελών της κοινότητας για την ανανεώσιμη ενέργεια. Ο Hyland αναφέρεται σε ένα αιολικό πάρκο στις Κάτω Χώρες, το οποίο η Google ανακοίνωσε δύο χρόνια προτού ξεκινήσει η λειτουργία του. "Επισκέφτηκα ξανά την κοινότητα αφού άνοιξε το πάρκο" μας λέει. "Μέσα σ' αυτά τα δύο χρόνια, οι τοπικές αρχές είχαν εκδηλώσει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την υποστήριξη των καταναλωτών στην παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας με δικά τους μέσα. Αυτή η κίνηση ενίσχυσε το τοπικό ενδιαφέρον και οι αιτήσεις επιδοτήσεων για έργα ανανεώσιμης ενέργειας αυξήθηκαν".

Το έργο στο Σαιν-Γκισλαίν είναι ακόμη πρόσφατο, οπότε είναι πολύ νωρίς για να δούμε αν η τοπική κοινότητα θα αντιδράσει με παρόμοιο τρόπο. Ωστόσο, η ομάδα του Βελγίου είναι αισιόδοξη.

Το έργο των φωτοβολταϊκών πάνελ αποκαλύπτει επίσης τις προοπτικές των εταιρειών τεχνολογίας στη διαμόρφωση του μέλλοντος της ενέργειας, τονίζοντας ότι υπάρχουν καλύτερες επιλογές.

"Η ψηφιακή οικονομία συμβαδίζει με την ταχεία ανάπτυξη προς την ανανεώσιμη ενέργεια" λέει ο Fabien Vieau, επικεφαλής της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας στην Google. "Οι πολιτικές μας για την καθαρή ενέργεια αποτελούν ένα σαφές τέτοιο παράδειγμα. Βοηθήσαμε στη δημιουργία νέων δομών εταιρικών αγορών για την ανανεώσιμη ενέργεια. Δημιουργήσαμε πρόσφατα μια εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ σε εγκαταστάσεις κέντρου δεδομένων. Συνεχίζουμε να κάνουμε άλματα εξέλιξης, σκεπτόμενοι τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε.

"Το μεγάλο ερώτημα για την Google είναι: τι άλλο θα κάνουμε τώρα;"